اصول طراحی آشپزخانه

ضرورت طراحی آشپزخانه
آیا می‌دانید مجموع هزینه‌ای که برای ساخت آشپزخانه و وسایل داخل آن انجام می‌شود چقدر است؟ این مقدار در سایر بخش‌های منزل چقدر است؟!
وسایل، ابزارها و امکاناتی که در آشپزخانه به کار می‌روند، مثل یخچال و فریزر، گاز و لباسشویی و … نسبت به سایر بخش‌های خانه بسیار پرهزینه‌تر و گران‌تر هستند! همچنین هزینه ساخت آشپزخانه به دلیل وجود کابینت، شیر آلات و لوله کشی‌ها و تاسیسات زیاد، نسبت به سایر بخش‌های منزل خیلی بیشتر می‌باشد! پس همه این موارد نشان می‌دهد آشپزخانه گران‌ترین بخش و مهم‌ترین بخش هر خانه‌ای می‌باشد!
به نظر شما برای این بخش بسیار مهم، طراحی نیاز نیست؟! طراحی مناسب برای آشپزخانه، باعث می‌شود بتوانیم از فضای آن بهترین استفاده را بکنیم. وجود فضایی مناسب و اصولی، باعث شادابی هرچه بیشتر اعضای خانه می‌شود. پس طراحی تمام قسمت‌ها کاری بسیار ضروری و واجب است.
طراحی آشپزخانه های کوچک
اهمیت طراحی در آشپزخانه‌های کوچک، با توجه به محدودیت زیاد فضا، نسبت به سایر آشپزخانه‌ها دوچندان است. به این خاطر نکات مهمی باید رعایت بشوند که علاوه بر استفاده تمام و کمال از کل فضا، مقداری هم بزرگ‌تر از آن چیزی که هست، به نظر بیاید. مثلاً استفاده از کابینت‌های براق یا استفاده از کابینت‌هایی که تا سقف ارتفاع دارند. رنگ بندی روشن هم به بزرگ‌تر نشان دادن فضا کمک می‌کند. یک نمونه خوب طراحی مدل زیر است که توسط سلام ساختمان در تهران اجرا شده است.

چه زمانی باید آشپزخانه و کابینت را طراحی کرد؟
یکی از ایراداتی که بسیار رایج است، این است که بعد از انجام تغییرات در طی بازسازی، تمهیدات در تأسیسات را در آن لحاظ نمی‌کنیم. یعنی ما پروسه بازسازی را شروع می‌کنیم و بعد از اینکه همه قسمت‌ها بازسازی شد، آن وقت به جانمایی تاسیسات و کابینت و فر فکر می‌کنیم!
آیا بعد از انجام دادن برخی امور تأسیساتی باید طراحی آشپزخانه را انجام داد؟ مسلماً پاسخ به این سوال منفی می‌باشد!
طراحی آشپزخانه باید قبل از کارهای تأسیساتی مثل لوله کشی و برق کشی انجام بشود. به دلیل اینکه دست طراح برای طراحی باز باشد و بتواند به صورت تمام و کمال، ایده‌های خودش را اجرا کند. بعد از طراحی آشپزخانه، لوله کشی و سیم کشی برق و تاسیسات، طبق طراحی انجام می‌شود.
در طراحی آشپزخانه، تمامی موارد و تأسیسات پیش‌بینی می‌شوند و براساس آن طرح، اقدام به بازسازی و نصب تأسیسات می‌شود. به این صورت تأسیسات در محدودیت فضا قرار نمی‌گیرند و برای تمام وسایل آشپزخانه و کابینت‌ها، طرحی معین و جایی مشخص، در نظر گرفته می‌شود. پس بهترین زمان برای طراحی آشپزخانه، قبل از کارهای تأسیساتی است.

آیتم های اثرگذار بر طراحی آشپزخانه
اول از همه باید یک لیست بلند بالا از چیزهای که می‌خواهیم را بنویسیم. آشپزخانه‌ای که الان دارید را تجزیه و تحلیل کنید. چه چیزهایی باید تغییر کنند؟ بعضی چیزهایی که هنوز قابل استفاده هستند را هم نگه دارید تا صرفه جویی ‌کنید. لیستی از لوازم آشپزخانه که موقع طراحی آشپزخانه استاندارد باید به آن‌ها توجه کنید:
مواد و مصالحی که برای دیوار استفاده می‌شوند
کفش پوش
کابینت‌ها و رویه آن‌ها
وسایل آشپزخانه جزیره
اجاق گاز
صندلی‌های آشپزخانه
محل قرار گیری هود
سینک و نوع آن
جنس و نوع شیرآب
نوع گرمایش و سرمایش
نوع سقف کاذب (چوب یا …)
مسائل روشنایی
کاشی بین کابینتی

حداقل ها در طراحی آشپزخانه
حداقل مساحت آشپزخانه چقدر است؟
برای آشپزخانه های مسکونی که فقط بعنوان فضای پخت و پز استفاده می شوند، حداقل مساحت استاندارد آشپزخانه، باید ۵٫۵ متر مربع باشد. در این آشپزخانه ها، حداقل مساحت فضای آزاد آشپزخانه، یعنی بخشی که کابینت، کمد یا سایر لوازم آشپزخانه آنرا اشغال نکرده باشد، باید حداقل ۲٫۷۵ متر مربع باشد.
اگر از فضای آشپزخانه علاوه بر پخت و پز، برای صرف غذا نیز استفاده شود، براساس اصول طراحی آشپزخانه، باید حداقل مساحت استاندارد آشپزخانه، ۷٫۵ متر مربع در نظر گرفته شود.
حداقل عرض استاندارد فضای آشپزخانه چقدر است؟
فضای آشپزخانه مسکونی باید حداقل ۱٫۸ متر، عرض داشته باشد. در مورد آشپزخانه هایی که بصورت دیواری تعبیه می شوند، باید فضایی به عرض حداقل ۹۰ سانتیمتر بعنوان فضای کار مقابل کابینتها و کمدهای آشپزخانه در نظر گرفته شده باشد.
حداقل ارتفاع سقف آشپزخانه چقدر است؟
براساس اصول طراحی آشپزخانه، حداقل ارتفاع سقف آشپزخانه مسکونی میبایست ۲٫۴ متر باشد.
حداقل ابعاد پنجره نورگیر آشپزخانه باید چقدر باشد؟
باید توجه داشته باشیم که در طراحی داخلی منزل، برخی از فضاهای اصلی الزاماً باید نورگیری طبیعی از حداقل یک پنجره اختصاصی داشته باشند. آشپزخانه نیز یکی از فضاهایی است که باید حتماً از حداقل یک پنجره اختصاصی برای آن فضا، نور طبیعی از سمت حیاط ساختمان یا خیابان مجاور ساختمان و یا نورگیر ساختمان داشته باشد. این موضوعی است که متأسفانه در بسیاری از پروژه های دکوراسیون داخلی یا بازسازی خانه به آن توجه نمی شود.
ابعاد استاندارد پنجره آشپزخانه برای نورگیری طبیعی، باید حداقل یک هشتم مساحت آشپزخانه باشد. یعنی باید نسبت مساحت پنجره آشپزخانه به مساحت کف آشپزخانه، حداقل ۱ به ۸ باشد.

مثلث کار آشپزخانه
مثلث کار در آشپزخانه، یکی از اصول طراحی آشپزخانه است که کمک میکند یک فضای آشپزی کاملاً کاربردی و استاندارد داشته باشیم. مثلث کار در آشپزخانه، در واقع یک مثلث فرضی است که سه گوشه (رأس مثلث) آن، سه بخش اصلی آشپزخانه یعنی یخچال، ظرفشویی و اجاق گاز در نظر گرفته می شود.
برای اینکه بدانیم چرا در نظر گرفتن مثلث کار آشپزخانه، تا این حد در کاربری آشپزخانه اهمیت دارد، باید به رفتار خودمان در زمان کار در آشپزخانه توجه کنیم. واضح است که برای کار در آشپزخانه باید دائماً بین این سه بخش و سه وسیله، حرکت کنیم. یعنی دائماً بین ظرفشویی، اجاق گاز و یخچال در حال حرکت هستیم. بنابراین فاصله بین این سه وسیله با یکدیگر که مثلث کار در آشپزخانه را شکل می دهد، بسیار اهمیت دارد.

البته باید توجه داشته باشیم که گاهی اوقات فضای زیادی برای طراحی یک آشپزخانه بزرگ در اختیار نیست و ممکن است نیاز باشد آشپزخانه بصورت خطی طراحی شود. در این شرایط تمامی لوازم و کابینتهای آشپزخانه همگی بر روی یک دیوار در نظر گرفته می شوند که در این شرایط امکان در نظر گرفتن مثلث کار آشپزخانه وجود ندارد. اما باز هم در این شرایط باید حداقل و حداکثر فاصله بین لوازم اصلی آشپزخانه تا حد ممکن در زمان طراحی رعایت شود.
حداکثر طول اضلاع مثلث کار در آشپزخانه:
نکته مهم دیگر در اصول طراحی آشپزخانه، رعایت حداکثر فاصله بین لوازم اصلی آشپزخانه است. دلیل اهمیت این موضوع این است که طول اضلاع مثلث کار آشپزخانه، مشخص کننده فاصله این سه وسیله اصلی یعنی اجاق گاز، یخچال و ظرفشویی از یکدیگر است. بازهم بدلیل آنکه این مسیر دائماً باید توسط شخص استفاده کننده از آشپزخانه طی شود، نباید فاصله بین آنها طولانی تر از حد لازم باشد.
این فاصله معمولاً نباید بیش از ۲ متر و ۷۵ سانتیمتر در نظر گرفته شود. یعنی مسیری که از مقابل هر یک از این سه وسیله تا مقابل وسیله دیگر حرکت می کنیم، نباید بیش از ۲ متر و ۷۵ سانتیمتر باشد. طولانی تر بودن این فاصله باعث فعالیت غیر ضروری و خستگی بیش از حد نیاز، در زمان کار در آشپزخانه می شود. در نهایت، محیط مثلث کار در آشپزخانه یا همان مجموع فاصله سه وسیله از یکدیگر، نباید از حداکثر ۸ متر بیشتر باشد. البته لازم به ذکر است که ابعاد و فاصله های تعیین شده در این بخش، تنها یک توصیه می باشند و استاندارد دقیق و یکسانی در تمامی منابع معماری داخلی وجود ندارد.



حداقل طول اضلاع مثلث کار آشپزخانه:
از طرف دیگر، همانطور که حداکثر فاصله بین لوازم اصلی آشپزخانه در اصول طراحی آشپزخانه اهمیت دارد، حداقل فاصله بین آنها نیز بسیار مهم است. فاصله بین این سه بخش یا وسیله اصلی آشپزخانه یا همان طول اضلاع مثلث کار آشپزخانه، نباید از حد استاندارد کمتر باشد.
اگر فاصله بین هر یک از این لوازم بسیار کم باشد، فضای کافی برای کار در اطراف هر یک از این لوازم بسیار پرمصرف آشپزخانه وجود نخواهد داشت. درواقع کاملاً واضح است که در زمان کار در مقابل سیک ظرفشویی یا اجاق گاز و یا یخچال، نیاز به فضای باز کافی در اطراف خود داریم. رعایت این حداقل فاصله، کمک میکند تا این فضای مورد نیاز را در اطراف لوازم اصلی آشپزخانه در اختیار داشته باشیم.
این فاصله یا طول اضلاع مثلث کار آشپزخانه، نباید از ۱ متر و ۲۰ سانتی متر کمتر در نظر گرفته شود. یعنی فاصله ای که از مقابل هر یک از این سه وسیله تا مقابل وسیله دیگر طی می کنیم، نباید از ۱ متر و ۲۰ سانتی متر کمتر باشد. بازهم لازم به ذکر است که ابعاد و اندازه های مشخص شده در این بخش بعنوان حداقل فواصل لوازم اصلی آشپزخانه، در تمامی منابع معماری داخلی یکسان نیست و تنها این اعداد بعنوان پیشنهاد از سوی برخی منابع معتبر مطرح شده است.
دلیل مهم دیگر که باعث می شود رعایت فاصله حداقل بین لوازم اصلی آشپزخانه یکی از اصول طراحی آشپزخانه باشد، پاشش و کثیفی ناشی از پخت و پز بر روی اجاق گاز است. به این ترتیب اگر فاصله اجاق گاز از یخچال یا سینک ظرفشویی کمتر از حد استاندارد باشد، پخت و پز بر روی اجاق گاز دائماً باعث کثیفی آنها خواهد شد.


خالی بودن فاصله بین لوازم اصلی آشپزخانه:
یکی دیگر از اصول طراحی آشپزخانه، عدم وجود مانع در مسیر حرکت بین لوازم اصلی آشپزخانه است. بدلیل اینکه در زمان کار در آشپزخانه، در این سه مسیر، یعنی سه ضلغ مثلث کار آشپزخانه، دائماً در حرکت هستیم، باید به گونه ای طراحی و چیدمان آشپزخانه انجام شود که مانعی در فاصله بین این لوازم یا همان اضلاع مثلث کار آشپزخانه، وجود نداشته باشد.


انواع حالتهای طراحی آشپزخانه و اصول طراحی هر کدام
آشپزخانه ها را می توان به شکلها و حالتهای مختلفی طراحی نمود و چیدمان آن را در نظر گرفت. این شکلها و حالتهای مختلف بستگی به متراژ و ابعاد فضای آشپزخانه و تعداد و طول دیوارهای آشپزخانه که میتوانند بعنوان محل نصب یا قرارگیری کابینت یا لوازم آشپزخانه از آنها استفاده نمود، دارند.
به زبان ساده تر، باید دید که در داخل فضای آشپزخانه، کدام دیوارها بازشو یا پنجره نداشته و نصب کابینت بر روی آنها یا قرار دادن لوازم آشپزخانه در مقابل آنها مانع رفت و آمد در آشپزخانه نخواهد شد.
البته گاهی اوقات، محدودیتهای تأسیساتی مانند مسیر خروجی لوله فاضلاب کفشور، سینک ظرفشویی، ماشین لباس شویی و ماشین ظرفشویی نیز، مانع استفاده از بخشی از فضای آشپزخانه بعنوان محل قرار گیری این لوازم می شود.
در هر صورت با توجه به محدودیتهایی که به آنها اشاره کردیم، یک آشپزخانه می تواند به پنج شکل و حالت مختلف طراحی شود. در ادامه این پنج حالت طراحی و چیدمان آشپزخانه و نکات مربوط به اصول طراحی آشپزخانه در مورد هر کدام را بررسی خواهیم کرد.
طراحی آشپزخانه خطی یا یکطرفه:
در شرایطی که فضای در دسترس برای طراحی آشپزخانه در حدی محدود باشد که تنها بر روی یک دیوار بتوان کابینت و تمامی لوازم آشپزخانه را طراحی نمود، میبایست آشپزخانه خطی یا یکطرفه طراحی کرده و در نظر بگیریم.
دراین حالت طراحی آشپزخانه، میبایست تمامی کابینتها و لوازم آشپزخانه در طول یک دیوار و بصورت کاملاً خطی چیده شوند.
مشکل این نوع طراحی آشپزخانه این است که براساس اصول طراحی آشپزخانه، نمی توان مثلث کار آشپزخانه را شکل داد. بنابراین اگر طول دیوار آشپزخانه که قرار است کل لوازم و کابینتهای آشپزخانه بر روی آن طراحی شود، کم باشد، فاصله لوازم آشپزخانه بیش از اندازه به یکدیگر نزدیک خواد شد و در نتیجه فضای کافی برای کار در آشپزخانه وجود نخواهد داشت و اگر طول این دیوار خیلی بلند باشد، فاصله بین لوازم اصلی بسیار زیاد خواهد شد که باعث می شود حرکت و جابجایی بین بخشهای مختلف آشپزخانه بسیار خسته کننده شود.
اما از فواید این نوع طراحی آشپزخانه، فضای باز و کاربردی مقابل کابینتها و لوازم آشپزخانه است. این نوع طراحی در شرایطی که برای یک آشپزخانه اپن (باز) انجام شود، دست مارا برای استفاده از فضای باز مقابل آن باز خواهد گذشت. این فضای باز، میتواند برای قرار دادن میز غذاخوری استفاده شود. از طرف دیگر فضای مانور و حرکت در مقابل کابینتها و لوازم آشپزخانه بسیار بزرگ خواهد بود.
یکی از اصول طراحی آشپزخانه های خطی یا یک طرفه، این است که تا حد ممکن، سینک ظرفشویی بین اجاق گاز و یخچال قرار بگیرد. چرا که رفت و آمد بین سینک با اجاق گاز و سنک با یخچال، معمولاً بیش از رفت و آمد مستقیم بین یخچال و اجاق گاز است.
ههمچنین در مورد آشپزخانه های بسته ای که بصورت خطی و یک طرفه طراحی می شوند باید حتماً فضای خالی به عرض حداقل ۹۰ سانتیمتر در مقابل کابینتها و لوازم آشپزخانه برای حرکت و جابجایی افراد در نظر گرفته شود.



طراحی آشپزخانه دو طرفه:
در این نوع طراحی آشپزخانه، دو دیوار روبروی هم در آشپزخانه، برای قرار گیری کابینتها و لوازم آشپزخانه در نظر گرفته میشود. در این نوع طراحی میتوان براساس اصول طراحی آشپزخانه، یک مثلث کار در آشپزخانه ایجاد کرد تا به بهترین شکل ممکن بتوان از این فضا استفاده نمود.
نکته مهم در رابطه با این نوع طراحی آشپزخانه، توجه به فضای آزاد بین کابینتهای روبروی هم است. این فضای خالی باید حداقل به اندازه ۱۴۰ سانتی متر عرض داشته باشد. البته در آشپزخانه های کوچک که فضای کافی وجود ندارد، میتوان با علم به اینکه کم بودن این عرض میتواند در کاربری استاندارد آشپزخانه مشکلاتی را ایجاد نماید، این عرض را تا ۹۰ سانتیمتر کاهش داد. هر میزان این فاصله بین کابینتها و لوازم روبروی هم در طراحی این نوع آشپزخانه تا حداکثر ۲ متر بیشتر باشد، کاربری آشپزخانه مناسب تر خواهد بود. البته تا حدی که حداکثر فاصله بین لوازم اصلی آشپزخانه یعنی همان طول اضلاع مثلث کار، رعایت شود.
در هر صورت این فاصله باید برای جابجایی دو نفر از کنار هم، نشتن، باز کردن درب کابینتها، کمدها، یخچال و سایر لوازم آشپزخانه کافی باشد.

طراحی آشپزخانه L شکل:
در طراحی این نوع آشپزخانه L شکل، دو دیوار متقاطع در آشپزخانه، برای قرار گیری کابینتها و لوازم آشپزخانه در دسترس می باشد. طراحی این نوع آشپزخانه ساده تر از دو نوع قبلی است. فضای بهتری برای طراحی و چیدمان آشپرخانه در اختیار ما میباشد و براحتی می توانیم تمامی اصول طراحی آشپزخانه استاندارد و زیبا را در آن رعایت کنیم.


طراحی آشپزخانه U شکل:
زمانی که یک فضای کامل با حداقل سه دیوار برای جانمایی و چیدمان کابینتها و لوازم آشپزخانه در اختیار ما باشد، میتوانیم یک آشپزخانه U شکل طراحی کنیم. طراحی و چیدمان فضای آشپزخانه بصورت U شکل، استاندارد ترین و بهترین حالت طراحی یک آشپزخانه کامل است. در این حالت، دست طراح برای انتخاب چیدمان استاندارد و کاربردی براساس اصول طراحی آشپزخانه بسیار باز است.
همچنین نقطه قوت دیگر این نوع طراحی آشپزخانه، فضای کار بیشتر و تعداد کابینتهای زیاد است. اما مشکل این نوع طراحی این است که بیشترین مساحت آشپزخانه با کابینتها و لوازم آشپزخانه پر می شود و فضای باز کمتری در آشپزخانه باقی می ماند.


طراحی آشپزخانه همراه با جزیره:
در اینجا منظور از طراحی آشپزخانه با جزیره، جزیره هایی که بعنوان کانتر در مقابل آشپزخانه های اپن قرار می گیرند نیست. بلکه منظور این است که در طراحی آشپزخانه، بخشی از لوازم و کابینتهای آشپزخانه مانند اجاق گاز یا سینک ظرفشویی در مرکز یا یک بخشی از فضای میانی آشپزخانه بر روی کابینتهای جزیره ای شکل که از هیچ سمتی به دیوار متصل نیستند قرار می گیرد.
این نوع طراحی آشپزخانه مدرن، در کشور ما کمتر استفاده می شود. بنابراین در طراحی آشپزخانه ایرانی باید پیش از انتخاب این نوع طراحی، مطمئن شویم که مالکین و کاربران این نوع آشپزخانه ها، با شرایط استفاده از این نوع طراحی آشپزخانه مدرن کاملاً آشنا هستند.



توجه به جانمایی اجاق گاز و شیر گاز آن از مهمترین اصول طراحی آشپزخانه است
جانمایی و چیدمان اجاق گاز و شیر گاز آن، یکی از اصلی ترین و شاید بتوان گفت خطر آفرین ترین بخشهای طراحی کل یک خانه هستند. در اینجا که در مورد اصول طراحی آشپزخانه صحبت می کنیم، باید حتماً در رابطه با موضوع بسیار مهم جانمایی اجاق گاز و شیر گاز آشپزخانه نکات ایمنی مهمی را بیان کنیم.
محل قرار گیری اجاق گاز در زمان طراحی آشپزخانه، باید بگونه ای طراحی شود که لبه اجاق گاز از نزدیکترین لبه بازشو پنجره های مجاور آن، حداقل ۸۰ سانتی متر فاصله داشته باشد. همچنین محل قرار گیری اجاق گاز باید بگونه ای انتخاب شود که در مسیر پرتاب باد سیستمهای گرمایش و سرمایش خانه مانند دریچه کولر آبی یا کولر گازی نباشد. در غیر اینصورت باید حداقل ۷ متر فاصله بین دریچه باد و اجاق گاز وجود داشته باشد. علت اهمیت این دو موضوع، امکان خاموش شدن شعله گاز در اثر وزش باد و در نتیجه پخش شدن گاز دی اکسید کربن و نهایتاً انفجار خانه یا خفگی ساکنین خانه در اثر انتشار گاز می باشد.
همچنین شیر گاز اجاق گاز، باید حتماً در فضای باز بین کابینتهای زمینی و دیواری و در فاصله حداقل ۱۰ سانتیمتر و حداکثر ۳۰ سانتیمتر باشد. این موضوع یکی از مهمترین اصول طراحی آشپزخانه است چرا که بخصوص در پروژه های بازسازی آشپزخانه، بدون توجه به این استاندارد مهم، شیر گاز داخل کابینت جانمایی می شود که در مواردی باعث جمع شدن گاز داخل فضای کابینت و انفجار آن شده است.

اصول چیدمان استاندارد لوازم در طراحی آشپزخانه
در مورد چیدمان لوازم اصلی آشپزخانه مانند اجاق گاز، یخچال، ماشین ظرفشویی و سینک ظرفشویی، باید به نکات زیر توجه داشته باشیم تا اصول طراحی آشپزخانه تا حد ممکن در طراحی ما رعایت شده باشد:
_ در کنار اجاق گاز و یخچال و سینک ظرفشویی بهتر است به اندازه کافی کابینتهای زمینی در نظر گرفته شود تا در زمان استفاده از هر یک از این وسایل، امکان استفاده از صفحه روی این کابینتها بعنوان میز کار فراهم باشد.
_ معمولاً بدلیل رطوبت زیاد سینک ظرفشویی و کابینتهای اطراف آن، بهتر است سینک در نزدیکی پنجره آشپزخانه و بازشو آن قرار بگیرد تا هم تابش نور خورشید و هم جریان هوا در این بخش از آشپزخانه وجود داشته باشد.
_ یخچال وسیله ای در خانه است که بیش از سایر لوازم آشپزخانه توسط تمامی اعضای خانه مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین بهتر است یخچال را در نزدیکی درب ورود و خروج آشپزخانه قرار دهیم تا دسترسی آن راحت تر باشد. همچنین تا حد ممکن بهتر است محل و زاویه چیدمان یخچال به نحوی باشد که با باز شدن درب یخچال، داخل آن بطور کامل از سمت سالن یا پذیرایی خانه دیده نشود. البته محل قرارگیری یخچال باید به نحوی انتخاب شود که مانع عبور و مرور نشده و درب یخچال بطور کامل و بدون مزاحمت تا انتها باز شود تا امکان نظافت و استفاده کامل از آن وجود داشته باشد.
_ در مورد محل قرار گیری اجاق گاز در نقشه آشپزخانه نیز در بخش قبلی نکات مهم مربوط به آن بیان شد که رعایت آنها همچون مواردی که در این بخش اشاره شد یک توصیه نیست بلکه رعایت آنها ضرورت داشته و باید به آن موارد حتماً توجه شود.
_ برای جانمایی ماشین ظرفشویی در نقشه آشپزخانه، محل آن باید در کنار سینک ظرفشویی باشد. دسترسی بین سینک ظرفشویی و ماشین ظرفشویی در اصول طراحی آشپزخانه موضوع بسیار مهمی است که باید حتماً به آن توجه شود.