بازار کار مهندسی عمران، درآمد و فرصت های شغلی
بازار کار مهندسی عمران، درآمد و فرصت های شغلی
مهندسان عمران یا Civil Engineer در دسته افرادی قرار می‌گیرند که مسئولیت ساخت، سازه‌ها و ساختمان‌ها را بر عهده دارند. آنها با الهام گرفتن از ذهن خلاق و باهوش خود می‌توانند بهترین سازه‌ها، ساختمان‌ها، پل‌ها، برج‌ها و مواردی از این دست را طراحی کنند و بسازند. ساختمان‌هایی که تا سال‌ها محل زندگی افرادی از جامعه باشد و برج‌هایی که به عنوان نماد یک شهر معرفی می‌شوند.
مهندسی عمران یک رشته بسیار گسترده‌ای است که شاخه‌ها و بازار کار گسترده‌ای دارد. تخصص مهندسان عمران شامل معماری، ساخت و ساز، حمل و نقل، ترافیک، منابع آب و مهندسی ژئوتکنیک می‌شود. مهندسی محیط زیست یکی دیگر از تخصص‌های مهندسی عمران است و از اصول مهندسی برای محافظت از سلامت طبیعت و زندگی مردم استفاده می‌کند
مسئولیت‌های شغلی مهندس عمران
مسئولیت‌های شغلی مهندس عمران شامل تجزیه و تحلیل، به ویژه در مرحله برنامه ریزی و تهیه گزارش‌ها و نقشه‌ها می‌شود. از دیگر وظایف یک مهندس عمران نیز، می‌توان به کاهش هزینه‌های ساخت و ساز و در نظر گرفتن مقررات دولت و خطرات احتمالی زیست محیطی نیز اشاره کرد.
مهندسان عمران همچنین در طول پروژه‌ها و حتی قبل از شروع آن آزمایشاتی انجام میدهند، تا بتوانند میزان قدرت خاک آن منطقه و تحمل آن برای ساخت پروژه را تعیین کنند. با این کار می‌توانند نوع مصالح ساختمانی که باید در ساخت و ساز استفاده کنند را مشخص کنند و برای مثال به این نتیجه برسند که بتن یا آسفالت برای این پروژه خاص بهتر جواب می‌دهد یا خیر.
مهندسین عمران همچنین باید با مدیر مالی و قسمت مالی و حسابداری هر شرکت به طور مستقیم در ارتباط باشند، زیرا آنها باید تخمین هزینه را برای تجهیزات و نیروی کار و همچنین برنامه‌های نرم افزاری جهت استفاده در برنامه ریزی و طراحی سیستم‌ها و ساختارها، ارائه دهند.
بازار کار مهندس عمران در ایران
عمران طیف وسیعی از مشاغل را در بر می‌گیرد و می‌توان گفت که برای مهندس عمران در ایران انتخاب‌های بسیاری برای فعالیت وجود دارد. این مشاغل با توجه به میزان مهارت مهندس و همچنین نوع شاخه‌ای که او در آن تحصیل کرده است، به او داده می‌شود. حیطه‌های شغلی هر مهندس عمران شامل موارد زیر می‌شود:
۱- طراحی و ساخت ساختمان‌های شهری. این شاخه از فعالیت مهندسان عمران تنها محدود به ساخت خانه‌های مسکونی و اداری نمی‌شود و در این حرفه ساخت مدرسه، بیمارستان، کارخانه، تالارها، باشگاه‌های ورزشی و …، نیز جزء مشاغل مهندسی عمران به شمار می‌آیند.
۲- همان‌طور که عنوان کردیم، یکی دیگر از شاخه‌های مهندسی عمران راه سازی است. مهندس عمران می‌تواند به عنوان راه ساز وارد بازار کار شود و در این مسیر می‌تواند راه سازی را در روستاها و شهرها طراحی و نظارت کند.
۳- پل سازی یکی دیگر از شغل‌هایی است که یک مهندس عمران می‌تواند در آن مشغول به کار شود. ساخت انواع پل‌های بتنی و فلزی در شهرها و میان روستاها، از جمله کارهایی است که این شاخه از مهندسی عمران را تعریف می‌کند.
۴- بازار کار مهندس عمران به محیط زیست نیز مربوط می‌شود و همان‌طور که گفتیم شاخه‌ای از این رشته مهندسی محیط زیست نام دارد. بنابراین یک مهندس عمران می‌تواند در راستای حفظ محیط زیست و سالم سازی فضای زندگی انسان‌ها، با شرکت‌های دولتی و خصوصی همکاری کند.
۵- سد سازی یکی دیگر از شاخه‌های فعالیت مهندس عمران و بازار کار مهندس عمران به شمار می‌آید. اجرای صفر تا صد سد سازی از طراحی، برنامه ریزی برای ساخت، برآورد هزینه و در نهایت اجرای کار، همگی جزء کارهایی است که مهندس عمران در این موقعیت شغلی انجام می‌دهد.
۶- بازار کار مهندس عمران در منابع آب و مهندسی ژئوتکنیک نیز کاربرد دارد. طراحی و ساخت خطوط انتقال آب از سدها و همچنین انتقال آب از تصفیه خانه‌ها، جزء وظایفی است که مهندس عمران در این موقعیت شغلی انجام می‌دهد.
۷- شهرسازی و مشخص کردن ساختار خیابان‌های شهر، می‌تواند یکی دیگر از موقعیت‌های شغلی یک مهندس عمران باشد. مهندس عمران می‌تواند بهترین ایده‌ها را در ساخت و طراحی عالی شهر برای کم کردن ترافیک و آلودگی در این موقعیت شغلی، ارائه دهد.
درآمد یک مهندس عمران در ایران چقدر است؟
طبق گزارش بازار کار و حقوق و دستمزد وبسایت ایران سلری فردی که به عنوان مهندس عمران در ایران مشغول به کار است، معمولاً هر ماه حدود ۲۱.۶۰۰.۰۰۰ تومان درآمد خواهد داشت. حقوق هر مهندس عمران از ۱۲.۳۰۰.۰۰۰ تومان (کمترین) تا ۳۹.۰۰۰.۰۰۰ تومان (بالاترین) متغیر است.
این میانگین حقوق ماهیانه شامل حق مسکن، هزینه رفت و آمد و سایر موارد می‌شود. حقوق مهندس عمران بر اساس تجربه، مهارت، جنسیت یا موقعیت مکانی شرکتی که در آن مشغول به کار است، می‌تواند متفاوت باشد.
چگونه می‌توان وارد بازار کار مهندسی عمران شد؟
برای رسیدن به تمام موقعیت‌های شغلی که از مهندس عمران بیان کردیم، نیاز است که حداقل لیسانس مهندسی عمران را داشته باشید. اما با این حال باید عنوان کنیم که، کسی که در این رشته در مراتب بالاتر تحصیل می‌کند و مدرک فوق لیسانس و حتی دکترا در این زمینه دارد، می‌تواند راحت‌تر در بخش‌های دولتی و کارهای مربوط به شهرسازی و سدسازی و مواردی از این دست، فعالیت کند. اما با این حال شرکت‌های خصوصی که زمینه فعالیت آنها ساخت و ساز است و احتیاج به نیروی کار دارند، به میزان تجربه و مهارت بیشتر از مدرک تحصیلی اهمیت میدهند و با داشتن مهارت بالا در این رشته و همچنین تجربه کافی، می‌توانید در بازار کار مهندسی عمران شغل ایده آل خود را پیدا کنید.
مهارت‌هایی که هر مهندس عمران باید داشته باشد تا بتواند بهتر و راحت‌تر به شغل ایده آل خود برسد، شامل موارد زیر می‌شود:
ارزیابی تاثیرات محیطی و خطرات احتمالی
قابلیت تحویل پروژه سر زمان مشخص شده
کمک به برنامه ریزی، آزمایش و حمل تجهیزات قبل از آغاز پروژه
تجزیه و تحلیل گزارش بررسی‌ها، نقشه‌ها و داده‌ها برای طراحی پروژه
توضیح واضح ایده‌های طراحی
ارائه گزارش‌های فنی به زبان ساده
طراحی و ساخت نقشه با استفاده از CAD (طراحی به کمک رایانه)
طراحی پروژه‌های عمومی
توسعه طراحی، طرح بندی و محاسبات طراحی
تهیه و توسعه دامنه پروژه و جدول زمانی آن
اطمینان از داشتن امکاناتی در راستای سلامت و ایمنی محل اجرای پروژه
تجربه کار با Civil 3D
تجربه کار با Microstation
داشتن تجربه در ساخت و ساز با طراحی بتن آرمه و فلزی
تجربه در زمینه نظارت و مدیریت ساخت و ساز
جزئیات گرا و نکته سنج
داشتن تفکر تحلیلی بسیار بالا
شناسایی موقعیت‌هایی در بهبود طراحی
دانش اتوکد
مدیریت و نظارت بر هر مرحله از پروژه
مدیریت تعمیر و نگهداری از زیرساخت‌های عمومی و خصوصی
انجام آزمایش و نظارت بر خاک محل احداث پروژه
انجام یا اجرای عملیات خاک برداری
آماده سازی نقشه و تعیین میزان هزینه‌های آن
تهیه گزارش‌های پایانی و تحلیلی
ارائه بیانیه‌ای در مورد تأثیرات زیست محیطی پروژه به عموم
فعال و مایل به تجربه چالش‌های جدید
ارائه تخمین هزینه برای مواد، تجهیزات و یا کار
پیشنهاد اصلاحات در طرح برای پیشرفت و ساده سازی آن
دانش قوی از اصول مهندسی
داشتن دانش و مهارت بالا در ارائه پروژه
تست مصالح ساختمانی
درک کامل از نمودارها، پیش نویس‌ها و سایر اطلاعات و مستندات مربوط به پروژه‌های عمرانی
آشنایی با تمام نرم افزارهای این رشته
موثر واقع شدن در زمان فشار کاری
مسیر کسب درآمد بعد از فارغ التحصیلی در رشته مهندسی عمران
همواره در طول تاریخ برای مهندسین عمران مسیرهای مختلفی برای کسب درآمد وجود داشته که ما می‌توانیم به بسیاری از آنها اشاره کنیم از جمله مواردی مانند کار در زمینه طراحی، اجرا، نظارت، نقشه برداری و…
در ادامه، بعضی از این مسیرهای موفقیت و درآمدزایی در رشته مهندسی عمران را به ترتیب برای شما نام برده و توضیح خواهیم داد.
گرچه قبل از ایم موضوع باید بدانید که فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی عمران جهت ورود به بازار کار باید افزون بر آموخته‌های دانشگاهی خود مهارت‌های لازم را فراگیرند، در این مقاله سعی شده تا بسیاری از این موارد را برای شما معرفی کنیم.
تسلط بر نرم افزارهای عمرانی
مهندسی عمران یک رشته محاسباتی بوده و ساخت یک سازه مستلزم انجام محاسبات پیچیده میباشد و کوچک‌ترین خطایی در این محاسبات خسارات جبران ناپذیری به دنبال دارد. در نتیجه جهت انجام محاسبات دقیق، نرم افزارهای مربوط به این رشته به کمک مهندسان می‌آیند. لذا یکی از مهارت‌های مهم که فارغ التحصیلان این رشته باید در پی فراگیری آن باشند تسلط بر نرم افزارها میباشد. در ادامه مهم‌ترین و کاربردی‌ترین نرم‌افزارهای مهندسی عمران به صورت مختصر معرفی شده‌اند.
شایان ذکر است که با توجه به آپدیت شدن نرم‌افزارهای محاسباتی در هر دوره زمانی، لازم است مهندس عمران نسبت به بروزرسانی اطلاعات و نرم‌افزارهای مورداستفاده به طور مرتب اقدام نماید زیرا نرم افزارهای عمرانی در طول زمان تغییرات زیادی را به همراه دارند و با بروز شدن نسخه‌های آنها ما شاهد بهبود عملکرد در محاسبات و ابلیت‌های آنها هستیم از این رو از شما خواسته می‌شود که حتماً شما نیز همگام با زمانه پیشرفته و بروز باشید.
آشنایی با عملیات اجرایی ساختمان
عملیات اجرایی ساختمان مهم‌ترین بخشی است که یک مهندس عمران باید به طور کامل به آن مسلط باشد در واقع فارغ التحصیلان این رشته بایستی با تمام مراحل اجرایی ساختمان از قبیل بتن‌ریزی، پی‌سازی، گودبرداری و … آشنایی کامل داشته باشند تا بتوانند پروژه را در دست بگیرند، لذا توصیه می‌شود که دانشجویان این رشته تحصیلی در خلال دوران تحصیل خود، به کارآموزی در شرکت‌های معتبر ساختمانی در حوزه پیمانکاری و ساخت پرداخته تا از این طریق، با اصول ساخت ساختمان‌ها آشنا شوند.
همچنین به فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی عمران توصیه می‌کنیم که برای شروع به کار در این حوزه، ابتدا مدتی را به‌عنوان کارآموز در شرکت‌های پیمانکاری مشغول به کار شوند تا بعد از کسب تجربه کافی، با شرایط بهتری وارد بازار کار شوند.
به طور کلی دنیای کارهای اجرایی بسیار گسترده میباشد شما می‌توانید در زمینه‌های بسیار مختلفی از کار در یک آزمایشگاه بتن گرفته تا نظارت بخشی از ساخت یک سد را انجام دهید. هر کدام از این کارها نیاز به دانش بسیار مهم و وسیعی دارند که بهترین راه یادگیری آنها کارآموزی میباشد.
یک نکته مهم این است که حتی اگر بخواهید یک طراح ساختمان حرفه‌ای و قوی شوید به شما توصیه می‌کنیم وارد کارهای اجرایی بشوید و حداقل برای مدت کوتاهی آن را تجربه کنید تا دید بهتری در طراحی پروژه‌های خود داشته باشید.
مهارت های عمومی
برخی دیگر از مهارت‌های عمومی و فردی یک مهندس عمران به شرح زیر است، که اگر می‌خواهید یک مهندس موفق در زمینه کاری خود باشید باید بتوانید آنها را تقویت کنید.
▪️ بهره مندی از ذهن خلاق: برای ارائه راه حل‌های مناسب و کاربردی در حل مشکلات مختلف که گاها در پروژه‌ها به وجود می‌آید.
▪️ داشتن روابط اجتماعی بالا: اگر بخواهید بازار کار خوبی داشته باشید اولین مورد که باید در نظر بگیرید داشتن روابط اجتماعی قوی میباشد زیرا شما در ارتباط با افراد مختلف است که به آنها نزدیک شده و می‌توانید در پروژه‌های بعدی شناخته شوید.
▪️ قدرت تجسم دقیق: این موضوع نیز برای حل بسیاری از مشکلات برای شما ضروری میباشد تا بتوانید به خوبی مشکل را تجسم کرده و برای آن راه حل مناسبی بیابید.
▪️ فهم مسائل پیچیده محاسباتی: این موضوع به دست نمی‌آید مگر با حل تمرین‌های بسیار زیاد در دوران دانشگاه و یا حتی پس از آن اگر دوران تحصیلی خوبی نداشتید نگران نباشید کافیست برای یکی از آزمون‌های نظام مهندسی مطالعه منظم و دقیقی داشته باشید تا این قابلیت را در خود تقویت کنید.
▪️ بهره مندی از دقت بالا: دقت بالا ضامن کیفیت شماست البته این موضوع نباید برای شما با وسواس و یا کمال گرایی همراه باشد، شما باید در عین انجام پروژه با سرعت بالا بتوانید دقت و تسلط خوبی بر روی کار خود داشته باشید تا بتوانید سر موعد مشخص پروژه‌های خود را به مدیر و یا کارفرما تحویل دهید.
▪️ آشنایی با امور مالی: این مورد برای بعضی از مهندسین که بیشتر در گیر کارهای اجرایی می‌باشند و یا مهندسین بخش متره و براورد ضروری‌تر میباشد، شما باید بتوانید پروژه خود را به اقتصادی‌ترین شکل ممکن پیش ببرید.
▪️ داشتن صبر و حوصله: خیلی از اوقات شما دچار این مشکل می‌شوید که حجم از کارهای سنگین و مشکلات فراوان را در یک تایم با هم به همراه دارید در این زمان است که باید با داشتن قدرت صبر و حوصله مشکلات خود را مدیریت کنید.
▪️ قدرت تصمیم گیری بالا و انتخاب درست: زمانی که وارد کارهای حرفه‌ای‌تر شوید و مسئولیت‌های بزرگی داشته باشید هر تصمیم شما می‌تواند فشارهای اقتصادی زیاد را به پروژه شما وارد کند و یا از پروژه شما حذف کند، از این رو بهتر است از همین ابتدای راه در تصمیم گیری‌های خود دقت کنید از تجارب خود درس بگیرید و قدرت انتخاب تصمیمات درست‌تر را در خود تقویت کنید.
فرصت های شغلی مهندسی عمران
مهندسان عمران می توانند در بساری از ارگان های دولتی از جمله وزارت مسکن و شهرسازی، شهرداری ها، وزارت راه و ترابری، سازمان نظام مهندسی، شرکت های تابع وزارت نفت، شرکت های خصوصی و …. استخدام شوند. لازم به توضیح است که با توجه به شرایط نامناسب استخدامی ادارات و سازمان‌های دولتی، درصد عمده اشتغال مهندسان عمران در بخش خصوصی خواهد بود. لذا بهتر است دانشجویان و فارغ‌التحصیلان این رشته، توانایی و مهارت‌ها خود را متناسب با نیازهای این بخش ارتقاء و وفق بدهند.
فراموش نکنید هر جا که ساخت و ساز باشد، اشتغال برای مهندسان عمران نیز وجود دارد! پس فرصت‌های شغلی برای مهندسان عمران کماکان وجود دارد.
بنابر گرایش تخصیلی فرد و البته علاقه وی، مهندسان عمران می‌توانند بطور عمده در حوزه‌های شغلی ذیل مشغول به فعالیت شوند:
• سازه
• خاک و پی
• نقشه‌برداری
• راهسازی
• آب و فاضلاب
• مهندسی محیط زیست
• مدیریت ساخت
بنابراین، انتخاب حوزه کاری، اولین مرحله برای ورود به بازار کار محسوب می‌گردد. هر تازه فارغ‌التحصیل رشته مهندسی عمران باید با توجه به دو مورد شامل: 1- بازار کار محل زندگی و 2- علاقه فردی، نسبت به انتخاب حوزه شغلی خود اقدام نموده و سپس شرکت‌های فعال در آن حوزه را یافته و برای کار و یا کارآموزی در آن مجموعه درخواست خود را اعلام نماید.
لازم به ذکر است که نرم‌افزارهایی که در بخش2-1-1 به آنها اشاره گردید با تأکید بر حوزه سازه بوده، که در اینجا یادآور می‌گردد چنانچه بخش‌های غیر از سازه را برای اشتغال انتخاب کرده‌اید، باید متناسب با آن حوزه، به یادگیری نرم‌افزارهای مرتبط با آن بپردازید.
بسیاری از شرکت‌های بزرگ و معتبر در حال حاضر دارای سایت‌های اینترنتی بوده که می‌توان با مراجعه له آنها اطلاعات خوبی در خصوص فعالیت‌ها، محل شرکت، پروژه‌ها و اطلاعات مفید دیگر کسب نمود. لذا پیشنهاد می‌گردد که حتماً به وبسایت شرکت‌های فعال در حوزه کاری مورد علاقه خود سر زده و اطلاعات لازم را استخراج نمایید.
در حال حاضر، درآمد مهندسان عمران در حوزه‌های کاری فوق‌الذکر برای فعالیت تمام وقت (روزانه 8 ساعت کار) به طور میانگین، ماهانه بین 100 تا 200 میلیون ریال، بسته به موقعیت و شرایط کاری و میزان تجربه و مهارت شخص میباشد.
راهکارهای افزایش درآمد در رشته مهندسی عمران
مهم ترین پارامتری که در پیشرفت یک مهندس اثر دارد علاقه‌مندی او به رشته اش است. چنانچه مهندس عمران به مطالب رشته خود علاقه مند باشد، در جهت افزایش دانش و گسترش مهارت خود می کوشد. که همین موضوع تاثیر مستقیم بر افزایش درآمد او دارد. زیرا اگر یک مهندس در زمینه فعالیتش شاخص بشود، می تواند یک اعتماد کلی را میان جامعه مهندسی به دست آورده و کارفرمایان جهت پیشبرد پروژه های خود، به او روی آورند. که در نهایت کسب پروژه های بیشتر سبب افزایش درآمد مهندس می گردد.
پارامتر مهم بعدی میزان تجربه مهندس عمران می باشد. هر چه میزان تجربه کسب شده توسط مهندس بیشتر باشد، پروژه های بسیاری کسب کرده، و درآمدش افزایش می یابد. میزان کسب تجربه در زمینه های مختلف فعالیت مهندس عمران ( طراحی، اجرا و نظارت ) متفاوت می باشد. در یک بازه زمانی مشخص تجربه اجرایی کسب شده توسط مجری ساختمان بیشتر از ناظر و ناظر بیشتر از طراح می باشد. زیرا به ترتیب مجری و ناظر بیشتر از طراح به صورت مستقیم با پروژه در ارتباط می باشند و همین امر سبب افزایش بیشتر تجارب اجرایی آنان می باشد.
در ماه های اخیر شاهد نوسانات خیلی زیاد ارز بودیم و پیشرفت صنعت ساخت و ساز بسیار به نرخ ارز وابسته است، چرا که هزینه مصالح متاثر از قیمت مستقیم دلار می باشد. با توجه به نابسامانی اوضاع اقتصادی، بستر کاری مهندسان عمران محدود شده است. از این رو کارفرمایان جهت پیشبرد پروژه های خود به مهندسانی نیاز دارند که در کنار دانش فنی خود، طرحی اقتصادی و بهینه ارائه دهند.
همچنین از راهکارهای کسب درآمد، دریافت پروانه‌های نظام مهندسی از قبیل پروانه اشتغال به کار مهندسی در صلاحیت‌های محاسبات، نظارت و اجرا بوده که دارندگان این پروانه می‌توانند برای نظام مهندسی ساختمان استان محل سکونت خود، به‌صورت پروژه‌ای مشغول به‌کار شوند. لازم به ذکر است که برخورداری از این پروانه، مستلزم شرکت در آزمون‌های مربوطه میباشد.
علاوه بر این پروانه، مهندسان عمران می‌توانند نسبت به اخذ پروانه کارشناسی رسمی اقدام نمایند و در صورت قبولی در آزمون و مصاحبه‌های متعاقب آن، به‌عنوان کارشناس رسمی، در خصوص پرونده‌های حقوقی که از سوی مراجع قضایی به آنها ارجاع داده می‌شود، اظهار نظر کرده و از این طریق نیز کسب درآمد نمایند.
بازار کار رشته مهندسی عمران برای خانم ها
اگر شما در دانشگاه سر به کلاس های عمران بزنید متوجه خواهید شد حجم زیادی از دانشجوها را آقایان تشکیل می دهند و شاید در هر کلاس دو یا سه نفر دختر خانم حضور دارند پس متوجه خواهیم شد که به همان نسبت خروجی دانشگاه ها به چه صورتی است و تعداد فارغ التحصیل های آقا و خانم در حوزه مهندسی عمران چقدر است
با توجه به این شرایط خواسته‌ای بازار کار و عمران و خواسته‌های کارفرماها تغییر پیدا کرده است و گمان می‌کنند که حوزه مهندسی عمران بیشتر برای آقایان است اما در واقع اینطور نیست
برگ برنده حوزه عمران در دست خانمها است اما چطور
در چند سال اخیر با توجه به موضوعاتی که در بالا به آنها اشاره شده است خانم ها در حوزه مهندسی عمران بیکار نشسته اند و از این فرصت نهایت استفاده را برده اند
زمانی که متوجه شده اند اکثر فضاهای کاری ، مردانه است ، یا کارفرما ترجیح می‌دهد که یک مهندس آقا را برای کار نظارت و سر و کله زدن با عوامل اجرایی ساختمان در نظر بگیرد در این حوزه فعالیت های نرم افزاری برای رشته مهندسی عمران فرصت را مناسب دیده اند. آنها در بسیاری از نرم افزار ها و حوزه طراحی سازه و محاسبات بسیار قوی تر از آقایان عمل می کنند
اما باید به این موضوع توجه کنیم که این یک باور اشتباه میباشد که شاید خانم ها مناسب رشته مهندسی عمران و نظارت بر روی ساختمان نباشند در حالی که آنها با توجه به ظرافت و حس مسئولیت پذیری نشان دادند که می تواند در بسیاری از فضا خیلی بهتر از آقایان عمل کنند. همانند رشته معماری که امروزه حجم بسیار زیادی از سهم بازار را خانمها تشکیل میدهند.
مقالات دیگر
_______________________________________________________
