گاتر چیست و چه کاربردهایی دارد؟

گاتر چیست؟
به کانال‌ پیش ساخته پلاستیکی که در پشت بام، کنار استخر و خیابان ها نصب می شود تا از تجمع آب جلوگیری کند گاتر می گویند. گاتر بهترین جایگزین جوب های سنتی ساخته شده از سنگ یا سرامیک است که وظیفه جمع آوری و انتقال آب در محوطه های مختلف را دارد. گاتر ها نسبت به محل استفاده و نوع کاربری در ابعاد مختلف و مدل های متنوع تولید می شوند که از پر فروش ترین آن ها می توان به گاتر چدنی، گاتر استیل و گاتر پلی آمید اشاره کرد.

متریال ساخت گاتر چیست؟
گاترهای کف معمولاً از جنس پلی پروپیلن و پی وی سی به همراه گریل پیش ساخته فلزی یا پلاستیکی مورد استفاده قرار می گیرند. گاترها بر اساس جنس درپوش به انواع زیر تقسیم بندی می شوند:
    گاتر چدنی
    گالوانیزه
    گاتر استیل
    پلی آمید – کامپوزیتی
    گاتر پلی پروپیلن
به طور کلی برای انتخاب گاتر ابتدا می بایست به کلاس مقاومت وزنی قید شده روی گریل دقت نمود. همچنین میزان مقاوت اسیدی مورد نیاز در پروژه نیز حائز اهمیت است.

اجزا و جنس اجزای تشکیل دهنده گاتر
این سوال پیش می آید که گاتر چند بخش دارد و جنس بخش های مختلف آن از چیست؟ کانال ها از دو بخش اصلی بدنه و درپوش و یک سری اتصالات جانبی مثل درپوش انتهایی جهت مسدود کردن و خروجی کف برای اتصال به لوله فاضلاب تشکیل می شوند. بدنه کانال پیش ساخته پیش ساخته جدا از جنس درپوش و ابعاد آن از پلی پروپیلن درجه یک و غیر بازیافت شده می باشد و جنس درپوش (گریتینگ) آن با توجه به محل مورد استفاده متفاوت است.
قابل ذکر است درپوش می تواند بسته به محل استفاده از جنس استیل، چدن، پلی آمید یا گالوانیزه و … باشد. همچنین کانال های پیش ساخته در قطعات طولی 50 یا 100 سانتی متری تولید شده و به صورت نرینگی و مادگی می توانند داخل یک دیگر مونتاژ شده و به شکل های مربع، مستطیل، L ،T و U و یا در یک خط مستقیم یا با زاویه 90 درجه کار شوند.
درپوش گاتر
درپوش مهم ترین بخش کانال های پلاستیکی می باشد که نقش اساسی را در قیمت آن دارد. درپوش آن علاوه بر استحکام بالا در برابر تردد نفر و انواع ماشین آلات مقاومت بالایی در برابر مواد اسیدی و خورندگی دارد. همچنین درپوش ها دارای تنوع در طرح، رنگ بندی و جنس می باشند تا متناسب با نیاز هر پروژه خریداری شوند.
بدنه گاتر
بدنه تمامی کانال های پیش ساخته بدون در نظر گرفتن ابعاد و جنس درپوش، از پلی پروپیلن درجه یک و غیر بازیافت شده می باشد. بدنه کانال های پیش ساخته این قابلیت را دارند تا با برش زدن از کناره ها یا سر و ته آن با استفاده از درپوش های انتهایی انشعاب گرفته شود. همچنین از درپوش های انتهایی جهت مسدود کردن سر و ته آن استفاده می شود و قابل ذکر است که بدنه ها می توانند از هر قسمتی از کف و با کمک اتصال خروجی کف به لوله فاضلاب وصل شوند.
بدنه کانال از سرعت انتقال بالایی برخوردار بوده و به محض ورود سیالات مختلف یا آب به داخل آن به سمت کفشور هدایت شده و با سرعت بالایی خارج می شود. به علت صیقلی بودن سطح داخلی کانال از راکد ماندن سیالات یا ایجاد جلبک و رسوب جلوگیری می شود و در برابر تابش نور آفتاب، مواد اسیدی و خورندگی بسیار مقاوم می باشند.

مزایای استفاده از گاتر چیست؟
    نصب ارزان
    وزن سبک گاتر
    تنوع بسیار بالا
    موجود در ابعاد متنوع
    دارای رنگ بندی مختلف
    درپوش های بسیار محکم
    قابلیت اتصال به لوله تخلیه آب
    ارزان تر از کانال بتنی یا سیمانی
    امکان جا به جایی به مکانی دیگر را دارد
    امکان تعویض درپوش گاتر در صورت خراب شدن
دلایلی که به آن ها اشاره کردیم همگی مواردی هستند که با ابداع و جایگزینی کانال های پیش ساخته با جوب بتنی بدست می آید و همین امر موجب افزایش طول عمر جوب و صرف هزینه بسیار کمتری می شود.

دلایل برتری گاتر نسبت به جوب ها سنتی
در گذشته کانال ها با استفاده از بتن و یا به صورت سنتی از سنگ یا سرامیک ساخته می­شدند که به جوب های ماسونری معروف هستند. علاوه بر طولانی بودن زمان ساخت، نداشتن کیفیت لازم، نظافت بسیار سخت و همچنین مشکل شیب بندی و آب بندی هم داشته و ساخت آن نیازمند صرف هزینه ی بیشتر در مقایسه با نصب گاتر بود. گاتر ها به علت داشتن سطح داخلی صیقلی و آب گریز، گاتر نیازی به شیب بندی ندارد اما باید این نکته رعایت شود که در هر 3 تا 6 متر و متناسب به محل استفاده و ابعاد گاتر یک خروجی کفشور در نظر گرفته شود.
کانال های پیش ساخته دارای مزایای زیادی می باشد که در مقایسه با جوب های ساخته شده از بتن برتری ایجاد می کنند. برای مثال بتن در برابر سرما و گرما، رطوبت و تردد وسایل نقلیه سنگین و وارد شدن ضربه به آن زودتر آسیب می بیند و به مرور زمان ترک خورده و خرد شده و یا مدام آب نشت می دهند.
بدنه ی گاتر به علت استفاده از مواد پلیمری درجه یک و انسجام مواد تشکیل دهنده، در برابر شوک، ضربه و شرایط مختلف آب و هوایی مقاوم بوده و همچنین خاصیت ضد اسیدی و ضد خورندگی بالایی هم دارند. سطح صیقلی داخلی کانال پیش ساخته باعث روان تر حرکت کردن آب و سیالات میشود و این امر باعث خروج سریعتر سیال به داخل لوله فاضلاب میگردد.
ویژگی برتر گاتر ها نسبت به جوب های سنتی
1 – مقاوم در برابر سیالات
به دلیل تماس دائمی بدنه و درپوش کانال با مایعات مختلف و مخصوصا آب، دوام کانال ها بسیار شامل اهمیت است. همچنین سطح داخلی آن باید کاملا صاف بدون شیب و آب گریز باشد تا حرکت انواع مایعات به راحتی انجام پذیرد. همچنین دیواره داخلی باید کاملا گرد باشد تا اجسام به گوشه­ های تیز آن گیر نکرده و مانع مسدود شدن و ته نشینی ذرات معلق در مایع نگردد.
2 – مقاوم در برابر مواد شیمیایی
با توجه به اینکه با حل شدن مواد مختلف در آب خواص شیمیایی آن را تغییر می دهد بدنه و درپوش کانال باید از جنسی تولید شده باشد که در برابر انواع اسید های رقیق یا غلیظ، نمک ­ها، حلال­ ها، سوخت­ ها و چربی ­ها از خود مقاومت نشان دهند و از بین نروند.
3 – استحکام و دوام بالا
کانال های پیش ساخته به علت نصب در مکان های مختلف و پر تردد از نظر استحکام مورد اهمیت می باشند. تمامی کانال ها باید در برابر خم شدن و تغییر حالت، پیچ خوردن، ضربه و فشار های عمودی ناشی از عبور انواع ماشین آلات استحکام کافی داشته باشند . قابل ذکر است کانال ها پیش ساخته شامل چهار کلاس وزنی زیر می باشند:
    A15 (مخصوص تردد نفر) مانند کانال ای بی اس و استیل.
    B125 (مخصوص تردد خودرو سواری و موتور) مانند گاتر پلی پروپیلن.
    C250 (تردد انواع خودروهای سواری و نیمه صنعتی) مانند گاتر پلی آمید.
    D400 (تردد انواع خودروهای صنعتی) مانند گاتر چدنی و گاتر گالوانیزه مشبک.
دسته بندی می شوند که می توانید با مراجعه به مقاله مربوطه نسبت به کلاس وزنی گاتر خریدی آگاهانه داشته باشید تا از بروز خسارات مالی و جانی جلوگیری شود.
4 – نصب آسان و ارزان
کانال های پیش ساخته به طور کلی در قطعات 50 یا بعضا 100 سانتیمتری تولید می شوند. مونتاژ یا نصب آسان این قطعات سبب کاهش زمان و هزینه خواهد بود. این قطعات دارای طراحی قطعه به قطعه می باشند که با حداقل امکانات و وسایل جانبی می توان آن ها را مونتاژ کرد.
از ویژگی ­هایی مانند اتصال به صورت نرینگی و مادگی، قابلیت اتصال از جوانب (90 درجه) ، داشتن خروجی لوله در طرفین بدنه و کف بدنه و داشتن ته بند موجب می­ شود استفاده و نصب یک کانال در مقایسه با جوب بتنی آسان و به صرفه باشد . همچنین آب بند کردن کانال ها در مقایسه با جوب بتنی بسیار آسان بوده و توسط چسب پلی اورتان در برابر نشت آب کاملا عایق می شود.
5 – قرار گرفتن درست در محل نصب
کانال ها باید به هنگام نصب در محل مورد نظر به طور صحیح در ملات یا بتن دفن شوند و بدون حرکت باقی بمانند تا دچار شکستگی و تخریب در قسمت بدنه یا درپوش نشوند. برای این منظور در اطراف کانال باید زائده و قسمت هایی وجود داشته باشد تا از حرکت آن جلوگیری نموده و آن را به طور کامل در محل نصب ثابت نگه دارد.
نصب گاتر آب در عین سادگی نیازمند دقت و تخصص می باشد تا در هنگام اجرا دچار مشکلاتی نظیر آب بندی نشوید ، همچنین درپوش آن باید به بدنه با پیچ از وسط یا طرفین محکم بسته شود تا در هنگام عبور نفر و خودرو دچار لرزش و ارتعاش نگردد. در این راستا می توانید جهت کسب اطلاعات از چگونگی استقرار صحیح و نصب آسان کانال پیش ساخته به مقاله روش نصب گاتر مراجعه کنید.

وظایف و کاربرد های گاتر
    جلوگیری از آب گرفتگی: کانال ها به جلوگیری از آب گرفتگی و ایجاد سیلاب‌ های کوچک کمک می‌ کنند.
    محافظت از ساختمان‌ ها: با هدایت آب از سقف و دیوارهای ساختمان‌ ها به دور، از آسیب‌ دیدگی و فرسایش آن‌ ها جلوگیری می‌ شود.
    افزایش ایمنی: کانال های پیش ساخته جاده‌ ای و پیاده‌رو ها از لغزش و خطرات مرتبط با آب گرفتگی جلوگیری می‌ کنند.

3 مدل گاتر پر کاربرد
گاتر ها (Drainage channel) با توجه به محل استفاده، کاربری، وزنی که از روی آن تردد می کند، مقدار حجم آب ریز به داخل آن، از طیف گسترده ای تشکیل می شوند. همین امر موجب ایجاد دسته بندی گسترده ای در کانال های پیش ساخته می شود، که با بررسی دقیق این دسته بندی و آشنا شدن با انواع گاتر می توانید به درستی جهت خرید گاتر مورد نیاز اقدام کنید. از مهم ترین دسته بندی کانال های پیش ساخته می توان به 3 دسته زیر اشاره کرد:
    گاتر استخری : در اطراف لبه‌ های استخر و جکوزی نصب می‌ شوند و آب سر ریز ناشی از شیرجه زدن شنا گران را جمع آوری و به سمت فاضلاب هدایت می‌ کند.
    گاتر پارکینگی : در قسمت ورودی رمپ پارکینگ یا محوطه داخلی پارکینگ نصب می‌ شوند و برای جمع‌ آوری آب ناشی از شست و شو یا بارندگی استفاده می‌ شود.
     گاتر صنعتی : این نوع کانال های پیش ساخته عموما در ابعاد بزرگ و با جنس درپوش چدنی یا گالوانیزه می باشند که در کف سوله و کارخانه ها نصب شده و به سیستم‌ فاضلاب مرکزی یا مخازن ذخیره، سیالات را هدایت می‌ کنند.

خرید کتاب دست دوم معماری

خدمات گروه معماری هفت:
گروه معماری هفت متشکل از مهندسان معمار خبره در زمینه های زیر در خدمت شما عزیزان است:
طراحی ساختمان مسکونی
طراحی ساختمان اداری
طراحی ویلا
طراحی نما
اصلاح پلان
انجام پایان نامه معماری
انجام پروپوزال معماری
شیت بندی

مقالات دیگر

_______________________________________________________