طراحی بیوفیلیک چیست؟

طراحی بیوفیلیک چیست؟
طراحی بیوفیلیک تلاش می‌کند تا محیط‌هایی سازگار با طبیعت را ایجاد کند. این رویکرد براساس فرضیه بیوفیلی شکل گرفته است. فرضیه بیوفیلی یک نظریه روانشناختی است که توسط زیست‌شناس معروف ادوارد ویلسون مطرح شده است. براساس این فرضیه، انسان به صورت ذاتی به تماس با طبیعت و موجودات زنده علاقه و نیاز دارد.
به عقیده ادوارد ویلسون، تماس با طبیعت باعث بهبود روحیه، سلامت و رفاه افراد می‌شود. این فرضیه بیان می‌کند که انسان در طول تکامل خود در محیط‌های طبیعی زندگی کرده است و به همین خاطر ژن‌های او نیز برای تعامل با طبیعت ساخته شده‌اند.
بنابراین جدا شدن از طبیعت باعث اختلال در تعادل روانی و جسمی او خواهد شد. شما می‌توانید از این رویکرد برای طراحی اتاق استراحت اداری و دیگر بخش‌های دفتر کار خودتان هم استفاده کنید.
در طراحی بیوفیلیک با استفاده از عناصر طبیعی، فضاهای داخلی و خارجی به صورتی طراحی می‌شوند که احساس حضور در طبیعت در انسان برانگیخته شود.
طراحی بیوفیلیک دارای سه دسته اصلی است:
    الگوهای طبیعت در فضا
    الگوهای تجربه طبیعت در فضا
    الگوهای تجربه فضای زنده
الگوهای طبیعت در فضا شامل استفاده از شکل‌ها، رنگ‌ها، بافت‌ها و الگوهای الهام گرفته از طبیعت در طراحی فضاهای مختلف مانند دکوراسیون اتاق مدیریت است. الگوهای تجربه طبیعت در فضا نیز شامل استفاده از عناصر حساس مثل نور، صدا، باد، حرارت و رطوبت در طراحی است. الگوهای تجربه فضای زنده نیز استفاده از عناصر پویا و تعاملی مانند گیاهان، حیوانات، آب و آتش در فضای طراحی را شامل می‌شود.
هدف از استفاده از این الگوها این است که فضا به شکلی طراحی شود که احساسات، خلاقیت و خوش‌بینی انسان را تقویت کنند.

چرا طراحی بیوفیلیک به وجود آمده است؟
طراحی بیوفیلیک به عنوان یک پاسخ به گسترش شهرنشینی، صنعتی‌شدن و تخریب محیط‌زیست که باعث دوری انسان از طبیعت شده است، گسترش یافته است. طراحی بیوفیلیک قصد دارد تعادل و هماهنگی بین انسان و طبیعت را با استفاده از عناصر، الگوها و فرآیندهای طبیعی در طراحی فضاهای داخلی و خارجی افزایش دهد. یک سازه منطبق با مفهوم بیوفیلیک، در واقع منعکس‌کننده گرایش و نیاز ذاتی انسان به تماس با طبیعت است.

اصول طراحی بیوفیلیک
اصول طراحی دفتر کار بیوفیلیک به مجموعه‌ای از راهنماها و الگوها گفته می‌شود که طراح با استفاده از آن‌ها فضاهای داخلی را به شکلی طراحی می‌کند که احساس حضور در طبیعت در انسان برانگیخته می‌شود. این اصول براساس تحقیقات علمی و تجربی در حوزه‌های مختلف مثل روان‌شناسی، زیست‌شناسی، هنر و معماری تعریف شده‌اند و شامل الگوهای طبیعت در فضا و الگوهای تجربه طبیعت در فضا تقسیم می‌شوند.
الگوهای طبیعت در فضا به استفاده از شکل‌ها، رنگ‌ها، بافت‌ها و الگوهای الهام گرفته از طبیعت در فضای طراحی گفته می‌شود. استفاده از این الگوها باعث می‌شود که فضای طراحی شده با زبان طبیعت همگام باشد و احساس هم‌خوانی با طبیعت در انسان به وجود بیاید. این الگوها شامل الگوهای نظم‌یافته (هندسه، تناسب، تقارن و تکرار)، الگوهای نامنظم (مانند تغییرات، تفاوت‌ها، عدم تقارن و تصادف)، الگوهای پوسته‌ای (لایه‌بندی، حفره‌ها، شکاف‌ها و…) و الگوهای حرکت (جریان، چرخش، جهش و…) هستند.
الگوهای تجربه در طبیعت نیز شامل استفاده از عناصر حساس مثل نور، صدا، باد، حرارت و رطوبت در فضای طراحی خواهند بود. این الگوها کمک می‌کنند که فضای طراحی شده با احساسات انسان تعامل داشته باشد و تداعی‌کننده احساس حضور در محیط‌های زنده برای وی باشد. این الگوها نیز در دسته‌بندی‌های زیر قرار می‌گیرند:
    الگوهای نور: مانند نور خورشید، نور ماه، نور ستاره‌ها و نور شمع
    الگوهای صدا: مانند صدای پرنده‌ها، صدای آب روان، صدای باد و صدای باران
    الگوهای باد: مانند باد خنک، باد گرم، نسیم و باد شدید
    الگوهای حرارت: مانند حرارت خورشید، حرارت آتش
    الگوهای رطوبت: مانند رطوبت باران، رطوبت مه، رطوبت خاک

از چه تجهیزاتی برای طراحی بیوفیلیک استفاده می‌شود؟
در هر نوع محیط اداری که به افزایش رفاه حال کارکنان خود اهمیت می‌دهد، می‌توان از طراحی بیوفیلیک استفاده کرد. این موضوع شامل محیط‌های اداری مختلف مثل دفاتر کار، کلاس‌های آموزشی، کتابخانه‌ها، بیمارستان‌ها، هتل‌ها، رستوران‌ها و فروشگاه‌ها می‌شود. نکته بسیار مهم، توجه به تجهیزاتی است که بر مبنای اصول بیوفیلیک طراحی شده‌اند.
بسته به نوع و مقیاس پروژه از تجهیزات مختلفی برای طراحی بیوفیلیک استفاده می‌شود. برخی از تجهیزات رایج به شرح زیر هستند:
    انوع گلدان، گل‌خانه، باغ‌های عمودی و سقفی: این تجهیزات برای کاشت گیاهان در فضاهای داخلی و خارجی استفاده می‌شوند و باعث افزایش سرسبزی فضا و تنوع زیستی آن خواهند شد.
    انواع آب‌نما، استخر، چشمه: برای اضافه کردن عنصر آب به فضا از این تجهیزات استفاده می‌شود و به افزایش زیبایی، آرامش و خنکی فضا کمک می‌کند. شما می‌توانید این تجهیزات را در ابعاد کوچک نیز تهیه کنید و آن‌ها را روی میز کار خود بگذارید.
    شمع، چراغ‌های ال‌ای‌دی و پروژکتور: برای اینکه روشنایی، رنگارنگی و حالت‌پذیری فضا افزایش پیدا کند از این تجهیزات کمک گرفته می‌شود.
    انواع پنکه، کولر، پرده و سامانه‌های هواساز: به منظور اینکه عنصر باد به فضا اضافه شود و احساس تازگی، حرکت و خنکی در محیط ایجاد شود از این وسایل استفاده می‌شود.
    پارتیشن اداری: وظیفه پارتیشن، جداسازی فضاها از یکدیگر است. در هنگام خرید پارتیشن اداری ، باید مراقب باشید تا جداسازی فضاها از یکدیگر، باعث ایجاد ناهماهنگی بین دو فضا نشود و هر دو طرف پارتیشن، براساس اصول بیوفیلیک طراحی گردد.
    بلندگو، هدفون و سامانه‌های صوتی: در صورتی که می‌خواهید در طراحی از عناصر صوتی استفاده کنید به این تجهیزات نیاز دارید. استفاده از این تجهیزات باعث افزایش شادابی، هارمونی و زنده بودن فضا خواهد شد. نکته بسیار مهم، توجه به کیفیت تجهیزات صوتی است تا صدایی رسا و استاندارد تولید کنند.
    میزهای اداری: میزهای اداری سطح زیادی از فضا را به خود اختصاص می‌دهند و بنابراین، رعایت اصول بیوفیلیک درباره میزهای اداری، بر روی حال و هوای کلی فضا بسیار تاثیرگذار است. البته باید به این نکته توجه داشته باشید که رعایت اصول بیوفیلیک در طراحی میزهای اداری، ممکن است هزینه‌های شما را به شدت افزایش دهد.

فواید طراحی بیوفیلیک
از آنجا که زندگی انسان امروزی بسیار پرمشغله و بیشتر در فضای محصور سپری می شود، غیرعادی نیست که احساس کنیم از دنیای طبیعی جدا شده ایم، به خصوص در مناطق شهری.
تخمین زده می شود که یک فرد به طور متوسط 90٪ از وقت خود را در داخل خانه می گذراند. به جای بیرون رفتن برای دیدن طبیعت، می توانیم طبیعت را برای بهبود سلامت جسمی و روحی وارد خانه و محل کار خود کنیم.
این کار را می‌توان به دو روش آشکار و ظریف انجام داد.در ابتدا باید بدانیم که رسیدن به این اهداف سلسله مراتبی دارد که باید مورد توجه طراحان قرار گیرد.
اولاً، از آنجا که بیوفیلیا اساساً مربوط به تمایلات تکامل یافته انسان است، طراحی بیوفیلیک بر جنبه هایی از طبیعت تمرکز دارد که در طول زمان تکامل و به سلامت و رفاه ما کمک کرده است. اجازه دهید در این مورد واضح بگوییم: هر گونه گیاه و سبزینگی در محیط را نمی توان طراحی بیوفیلیک نامید، اگر تأثیری بر تمایلات ذاتی, سلامتی و رفاه انسان نداشته باشد. از جمله مزایای طراحی بیوفیلیک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱) بهبود عملکرد فیزیکی افراد
به کارگیری اصول طراحی بیوفیلیک در محیط زندگی و کار می تواند سلامت جسمی و روانی ما را بهبود بخشد.با توجه به مدت زمانی که در داخل خانه می گذرانیم، ایجاد فضای داخلی سالم مهم است.
به حداکثر رساندن نور طبیعی می تواند به تعادل زندگی شبانه روزی ما کمک کند، تهویه با هوای تازه محیط داخلی سالم تری را ایجاد می کند، و استفاده از مواد طبیعی برای تزئین خانه ها به معنی کاهش انتشار سموم و VOC (ترکیبات آلی فرار) کمتری است که در آلودگی هوای داخل خانه نقش دارند.در بیمارستان ها، استفاده از طراحی بیوفیلیک برای سرعت بخشیدن به زمان بهبودی بیماران توصیه شده است.
۲) بهبود حال روحی ساکنان
سلامت روان و سلامت جسمی ارتباط ناگسستنی با هم دارند. با ایجاد ارتباط با طبیعت و طراحی بیوفیلیک نشان داده شده است که سطوح استرس کاهش می یابد و به ایجاد احساسی بهتر و رفاه کمک می کند.راه های زیادی برای تسهیل این ارتباط و تقویت سلامت روان ما وجود دارد.به عنوان مثال، گیاهان می توانند نقش مهمی در ایجاد احساس آرامش در افراد بازی کنند.
۳) ایجاد فضایی کارآمد برای کار و درس خواندن افراد
دلیلی (یا بهتر بگوییم چندین دلیل) وجود دارد که چرا کارفرمایان از طراحی دفاتر به سبک بیوفیلیک استقبال می کنند. مطالعات نشان داده‌اند که استفاده از اصول طراحی بیوفیلیک در محیط‌های کاری می‌تواند عملکرد شناختی را تقویت کند، رضایت کارمندان را افزایش و استرس را کاهش دهد.این رویکرد می تواند در محیط کار فضایی سرشار از سلامتی و خلاقیت را برای افراد به ارمغان بیاورد.

_______________________________________________________